|
การสกัดสีจากธรรมชาติ : กรณีศึกษา จิปาถะภัณฑ์สถานบ้านคูบัว |
|---|---|
| รหัสดีโอไอ | |
| Creator | รวินันท์ ลอยเมฆ |
| Title | การสกัดสีจากธรรมชาติ : กรณีศึกษา จิปาถะภัณฑ์สถานบ้านคูบัว |
| Contributor | ถิร รุ่งเลิศศรี, ชัยชาญ วงศ์กระจ่าง, สิริโสภา องคณานุวงศ์ |
| Publisher | คณะวิศวกรรมศาสตร์และสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลตะวันออก เขตพื้นที่อุเทนถวาย |
| Publication Year | 2567 |
| Journal Title | วารสารวิศวกรรมศาสตร์และสถาปัตยกรรมศาสตร์ อุเทนถวาย |
| Journal Vol. | 1 |
| Journal No. | 1 |
| Page no. | 1-11 |
| Keyword | สี, การสกัดสี, สีจากธรรมชาติ, วัฒนธรรม, ภูมิปัญญา |
| URL Website | https://ph03.tci-thaijo.org/index.php/UthenJo |
| Website title | Thai Journal Online (ThaiJO) |
| ISSN | 3088-1668 |
| Abstract | มนุษย์รู้จักนำสีจากธรรมชาติมาใช้ตั้งแต่สมัยก่อนประวัติศาสตร์ จากวัสดุธรรมชาติที่อยู่ในท้องถิ่น สีเป็นปัจจัยที่สำคัญในชีวิตประจำวัน ทั้งการประกอบอาหาร การย้อมผ้าหรือเครื่องนุ่งห่ม และการสร้างสรรค์ผลงานต่าง ๆ เป็นต้น ปัจจุบันมีการพัฒนาสีสังเคราะห์ขึ้นใช้แทนสีธรรมชาติ และได้รับความนิยม เนื่องจากสามารถหาซื้อได้ง่าย ราคาถูก และใช้ปริมาณมากได้ แต่สีสังเคราะห์เป็นสีที่มีส่วนประกอบของสารเคมีที่อาจก่อให้เกิดอันตรายต่อมนุษย์และสิ่งแวดล้อมได้ หากได้รับในปริมาณที่มากเกินไป ดังนั้นการศึกษาการสกัดสีจากธรรมชาติ : กรณีศึกษา จิปาถะภัณฑ์สถานบ้านคูบัว จังหวัดราชบุรี มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประวัติศาสตร์ความเป็นมาของสีจากธรรมชาติ และองค์ความรู้การสกัดสีจากธรรมชาติ ซึ่งเป็นภูมิปัญญาและมรดกทางวัฒนธรรมของคนโบราณ จิปาถะภัณฑ์สถานบ้านคูบัว ได้รวบรวมภูมิปัญญาเหล่านี้ไว้ให้ได้ศึกษา รวมถึงนักปราชญ์ชาวบ้านที่มาเป็นวิทยากรส่งต่อความรู้ จากการลงพื้นที่สำรวจและสัมภาษณ์พบว่า การสกัดสีจากธรรมชาติมีมาตั้งแต่อดีต ซึ่งชุมชนคูบัวเป็นชุมชนตั้งแต่สมัยทวารวดี มีการทอผ้าจกไท-ยวน ราชบุรี ที่เป็นเอกลักษณ์ของชุมชน และใช้สีธรรมชาติมาย้อมเส้นใยเป็นสีสันต่าง ๆ ได้อย่างสวยงาม แต่จากการสัมภาษณ์นักปราชญ์ชาวบ้านพบว่า ปัจจุบันผ้าที่นำมาทอเป็นผ้าที่ผลิตสำเร็จมาจากโรงงานทั้งสิ้นซึ่งเป็นสีสังเคราะห์และแฝงด้วยสารเคมี ดังนั้นการนำสีจากธรรมชาติมาใช้ในชีวิตประจำวัน ซึ่งมาจากกระบวนการธรรมชาติ ปลอดภัย และไม่อันตรายต่อมนุษย์และสิ่งแวดล้อม จึงเป็นทางเลือกที่สำคัญที่จะสามารถทดแทนการใช้สีสังเคราะห์ และเป็นการสืบสานภูมิปัญญามรดกทางวัฒนธรรมการสกัดสีจากธรรมชาติ อนุรักษ์ และพัฒนาต่อยอดองค์ความรู้สืบต่อไป |
