![]() |
จากไร้ค่าสู่ล้ำค่า: แนวทางการส่งเสริมการใช้ประโยชน์จากฟางข้าวของประเทศไทย |
---|---|
รหัสดีโอไอ | |
Creator | อะนัส พรหมเทศ |
Title | จากไร้ค่าสู่ล้ำค่า: แนวทางการส่งเสริมการใช้ประโยชน์จากฟางข้าวของประเทศไทย |
Contributor | อรอร ภู่เจริญ |
Publisher | คณะรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ |
Publication Year | 2568 |
Journal Title | วารสารรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์ |
Journal Vol. | 16 |
Journal No. | 1 |
Page no. | 158-194 |
Keyword | "ฟางข้าว, ปัญหาหมอกควัน, นวัตกรรมเชิงนโยบาย, สามเหลี่ยมแห่งอนาคต, การวิเคราะห์หลายช่วงชั้น " |
URL Website | https://so05.tci-thaijo.org/index.php/polscicmujournal |
Website title | Political Science and Public Administration Journal |
ISSN | 2985-2269 |
Abstract | "บทความนี้มีวัตถุประสงค์ในการศึกษานโยบายส่งเสริมการใช้ประโยชน์จากฟางข้าวของประเทศไทยและแนวทางการใช้ประโยชน์จากฟางข้าวในต่างประเทศ เพื่อจัดทำข้อเสนอเชิงนโยบายสำหรับปิดช่องว่างที่ได้จากการศึกษาต่อไป บทความนี้เป็นการศึกษาเชิงคุณภาพโดยอาศัยการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมและกระบวนการนวัตกรรมเชิงนโยบายแบบล่างขึ้นบนที่ประยุกต์ใช้เครื่องมือทางอนาคตศาสตร์ ได้แก่ สามเหลี่ยมแห่งอนาคต การวิเคราะห์หลายช่วงชั้น สำหรับใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลจากตัวแทนสภาเกษตรกร 8 จังหวัดภาคเหนือตอนบน ประกอบด้วย เชียงใหม่ เชียงราย แม่ฮ่องสอน ลำพูน ลำปาง พะเยา แพร่ และน่าน ในฐานะผู้ให้ข้อมูลสำคัญ ผลการศึกษา พบว่า ช่องว่างสำคัญในการส่งเสริมการใช้ประโยชน์จากฟางข้าวของประเทศไทย คือ การขาดการเชื่อมโยงกิจกรรมและผู้มีส่วนเกี่ยวข้องในระบบนิเวศอย่างเป็นระบบ รวมถึงการขาดนโยบายมุ่งเป้าเพื่อปรับเปลี่ยนเรื่องเล่า มุมมอง ค่านิยมและวัฒนธรรมของสังคมที่มีต่อฟางข้าว โดยจากการศึกษาแนวทางต่างประเทศชี้ให้เห็นว่าสหกรณ์สามารถดำเนินบทบาทเป็นตัวกลางในการเชื่อมโยงดังกล่าว และสามารถใช้การออกแบบกิจกรรมที่สอดคล้องกลมกลืนกับวิถีชีวิตและความสนใจของแต่ละช่วงวัยเป็นจุดเริ่มต้นในการสร้างค่านิยมและวัฒนธรรมการใช้ประโยชน์จากฟางข้าว ด้วยเหตุนี้ จึงสามารถจัดทำข้อเสนอเชิงนโยบาย 2 ระดับ ประกอบด้วย นโยบายการเปลี่ยนแปลงระดับโครงสร้าง และระดับวัฒนธรรมค่านิยม เพื่อส่งเสริมการใช้ประโยชน์จากฟางข้าวและลดมลภาวะทางอากาศจากการเผาฟางข้าว ตลอดจนนำไปสู่การสร้างรายได้เพื่อยกระดับคุณภาพชีวิตของเกษตรกร โดยมีวิสัยทัศน์หรือเป้าหมายสูงสุด คือ การเปลี่ยนฟางข้าวจาก ‘เศษวัสดุเหลือใช้ทางการเกษตร’ สู่ ‘ทองคำแห่งท้องทุ่ง’" |